Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và các nền tảng mạng xã hội, nạn lừa đảo trực tuyến đã trở thành một vấn đề lớn, đặc biệt là tại các quốc gia Đông Nam Á. Những kẻ lừa đảo không chỉ đơn thuần chiếm đoạt tài sản mà còn đẩy hàng nghìn người vào tình trạng buôn bán người và lao động cưỡng bức trong các "trung tâm lừa đảo" ở các quốc gia như Campuchia, Myanmar, và Thái Lan.
Những trung tâm của tội phạm mạng
Trong những năm gần đây, Campuchia đã trở thành một điểm nóng về tội phạm mạng, với hàng nghìn người bị lừa gạt và buôn bán sang đây để tham gia vào các hoạt động lừa đảo qua mạng. Các nạn nhân đã bị dụ dỗ qua các tin tuyển dụng giả mạo trên Facebook và WhatsApp, sau đó bị giam cầm và ép buộc làm việc trong các "trung tâm lừa đảo". Những kẻ lừa đảo lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người lao động về các quy định về lao động di cư và sử dụng các nền tảng mạng xã hội để che giấu danh tính và thông tin liên lạc.
Sự gia tăng các trung tâm lừa đảo ở Campuchia đã khiến quốc gia này trở thành một điểm nóng về tội phạm mạng. Theo báo cáo của UNHCR, vào năm 2023, các trung tâm lừa đảo ở Myanmar và Campuchia đã giam giữ lần lượt khoảng 120.000 và 100.000 nạn nhân, chủ yếu là những người bị buôn bán và ép buộc tham gia vào các hoạt động tội phạm mạng. Những hoạt động này không chỉ ảnh hưởng đến khu vực Đông Nam Á mà còn lan rộng ra các quốc gia khác như Trung Đông và Mỹ Latinh, gây ra một cuộc khủng hoảng buôn người toàn cầu.
Interpol đã đưa ra cảnh báo rằng hoạt động tội phạm mạng dựa vào buôn bán người đã trở thành một cuộc khủng hoảng toàn cầu, các tổ chức tội phạm xuyên quốc gia đã và đang kiếm được tới 3 nghìn tỷ USD mỗi năm. Những tổ chức này sử dụng công nghệ như AI và deepfake để tạo ra các cuộc tấn công lừa đảo tinh vi hơn.
Khảo sát của Chống Lừa Đảo
Các tổ chức tội phạm mạng ở Đông Nam Á đã làm gia tăng đáng kể các hoạt động lừa đảo, đặc biệt là các hình thức lừa đảo như "pig butchering" (lừa đảo qua đầu tư giả) và lừa đảo qua tiền điện tử. Theo khảo sát của Chống Lừa Đảo, các hoạt động lừa đảo ở Đông Nam Á đã tăng trưởng với tỷ lệ hàng năm là 29.8% kể từ năm 2020, và tổng số cuộc gọi lừa đảo trong khu vực đã tăng gấp 15 lần vào năm 2022.
Khảo sát của Chống Lừa Đảo đã chỉ ra rằng nhiều nạn nhân dễ dàng bị lừa vì thiếu kiến thức về nhận diện các dấu hiệu lừa đảo và bị thu hút bởi các lời mời hấp dẫn mà không đủ thông tin để nhận ra nguy cơ. Kết quả của khảo sát này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đầu tư vào giáo dục kỹ năng số và nâng cao nhận thức của người tiêu dùng để bảo vệ cả doanh nghiệp và người tiêu dùng khỏi các cuộc tấn công lừa đảo trực tuyến.
