Nhận biết lừa đảo bằng cuộc gọi DeepFake, Deepvoice và cách phòng tránh

Theo báo cáo từ Cục An toàn thông tin, lừa đảo bằng các cuộc gọi sử dụng công nghệ DeepFake và DeepVoice là 1 trong 24 hình thức lừa đảo phổ biến phổ biến nhất tính đến nửa đầu năm 2023. Vậy làm cách nào để nhận biết và phòng tránh chiêu trò lừa đảo này? Hãy cùng Chống Lừa Đảo (CLĐ) tìm hiểu kỹ hơn qua bài viết dưới đây.

I. Thực trạng việc lừa đảo sử dụng DeepFake, DeepVoice

Từ khi các sản phẩm của trí tuệ nhân tạo ra đời, hàng loạt chiêu trò lừa đảo lợi dụng những công nghệ này cũng xuất hiện. Từ đầu năm 2023, các cuộc gọi sử dụng công nghệ DeepFake và DeepVoice để mạo danh lừa đảo đã tăng mạnh ở Việt Nam. Đây là một thủ đoạn lừa đảo mới cực kỳ tinh vi và nguy hiểm khi sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo và đánh vào lòng tin của nạn nhân.

DeepFake, DeepVoice (hay DeepFake Voice) là những công nghệ ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra các sản phẩm công nghệ âm thanh, hình ảnh và video làm giả đối tượng ngoài đời thực với độ chính xác rất cao. Dựa trên tệp tin hình ảnh khuôn mặt, giọng nói của một người ngoài đời thực, Deepfake sẽ sử dụng thuật toán để tái tạo lại khuôn mặt và giọng nói phù hợp với nét mặt, biểu cảm của một người khác; sau đó tạo ra video giả mạo hoàn toàn đối tượng ngoài đời thực.

Sau khi tạo được một video giả mạo một đối tượng, kẻ lừa đảo sẽ sử dụng chúng để lừa đảo những người quen của nạn nhân và tiến hành chiếm đoạt tài sản.

Deepfake đang là một mối đe dọa đối với sự trung thực và tin cậy của video và hình ảnh. Nó có thể được sử dụng không chỉ để lừa đảo trực tuyến mà còn sử dụng cho các mục đích khác như tấn công chính trị, tạo ra những tin tức giả mạo hoặc phá hoại danh tiếng của người khác. Chính phủ các nước và các tổ chức cũng phải tìm các biện pháp ứng phó với vấn đề này bằng cách cung cấp những giải pháp để phát hiện và ngăn chặn sự lạm dụng deepfake.

II. Đặc điểm nhận dạng và chiêu thức lừa đảo

Phần lớn hình thức lừa đảo trực tuyến này nhắm tới việc lừa đảo tài chính. Nên khi bạn nhận được các cuộc gọi liên quan đến các nội dung về tài chính thì nên tỉnh táo xác nhận thêm.

Những cuộc gọi sử dụng công nghệ DeepFake để lừa đảo thường sẽ có một số đặc điểm như sau:

Để có thể đạt được mục đích, kẻ lừa đảo thường sử dụng các chiêu thức dưới đây:

III. Cách nhận biết và phòng tránh

Mấu chốt vấn đề trong chiêu trò lừa đảo này chính là ý thức “xác minh danh tính” TRƯỚC KHI làm theo bất kỳ yêu cầu nào của đối phương, đặc biệt là những yêu cầu chuyển tiền, cung cấp thông tin cá nhân hoặc một số hành động nhạy cảm khác.

Nếu bạn nhận được bất kỳ yêu cầu nào có dấu hiệu trên, trước hết hãy xác minh danh tính của người gọi bằng cách yêu cầu thông tin địa chỉ, số điện thoại liên hệ hoặc liên lạc lại qua một kênh tin cậy khác. Điều này nên được áp dụng ngay cả trường hợp đối phương tự nhận là người thân và muốn mượn tiền bạn.

Nếu bạn nhận được yêu cầu chuyển tiền gấp, bên cạnh việc xác minh danh tính, bạn nên:

Ngoài ra, để phòng tránh và ngăn chặn chiêu thức lừa đảo này gây thiệt hại cho bản thân, người thân cũng như mọi người xung quanh, bạn nên: