Phòng chống lừa đảo cho người cao tuổi: Bộ quy tắc 5 Không – 3 Nên – Chongluadao.vn

Để xây dựng một “tường lửa” tâm lý vững chắc cho người cao tuổi, các chuyên gia an ninh mạng và ngân hàng quốc tế đã đúc kết bộ quy tắc hành động đơn giản nhưng hiệu quả. Đây là kim chỉ nam giúp người cao tuổi định thần và xử lý đúng đắn trong mọi tình huống nghi ngờ.

Mục lục bài viết ẩn

1. Quy tắc “5 Không”

2. Quy tắc “3 Nên”

Quy tắc “5 Không”

Nguyên tắc cấm kỵ để bảo vệ an toàn thông tin và tài sản.

KHÔNG CUNG CẤP thông tin bảo mật:
Tuyệt đối không tiết lộ mã OTP, Mật khẩu (Password), mã PIN thẻ ATM, hoặc chụp ảnh hai mặt CMND/CCCD/Thẻ ngân hàng gửi cho bất kỳ ai qua mạng.
Ngân hàng và Cơ quan công an không bao giờ yêu cầu người dân cung cấp các thông tin này qua điện thoại hay tin nhắn. Ai hỏi những thứ này, 100% là kẻ gian.
KHÔNG CHUYỂN TIỀN vì một cuộc gọi:
Không thực hiện lệnh chuyển khoản chỉ dựa trên lời nói qua điện thoại, dù người đó xưng là Công an, Viện kiểm sát, Tòa án hay người thân đang khóc lóc.
Các quyết định xử phạt hay bắt giữ đều phải có văn bản giấy tờ, con dấu đỏ và làm việc trực tiếp. Pháp luật không làm việc qua điện thoại.
KHÔNG BẤM vào đường link lạ:
Không tò mò bấm vào các dòng chữ màu xanh (đường dẫn) gửi qua tin nhắn SMS/Zalo/Facebook, kể cả đó là tin báo trúng thưởng, quà tặng hay cảnh báo khóa tài khoản.
Đây là phương thức cài mã độc hoặc dẫn tới website giả mạo để đánh cắp thông tin nhanh nhất.
KHÔNG KÝ giấy tờ khi chưa hiểu rõ:
Không đặt bút ký vào bất kỳ hợp đồng bảo hiểm, giấy ủy quyền, giấy chuyển nhượng hay biên bản nào nếu chưa đọc kỹ, chưa hiểu hết nội dung hoặc chưa có con cháu/luật sư xem giúp.
Bút sa gà chết. Kẻ gian thường dùng thủ thuật che giấu các điều khoản bất lợi trong các văn bản dài dòng.
KHÔNG GIẤU GIẾM (Không im lặng):
Không vì xấu hổ, sợ bị con cháu trách mắng mà im lặng khi nghi ngờ mình bị lừa. Phải kể ngay câu chuyện cho gia đình hoặc báo công an.
Sự im lặng của nạn nhân chính là đồng phạm giúp kẻ lừa đảo tiếp tục hoành hành. Báo cáo sớm giúp ngăn chặn dòng tiền bị tẩu tán.

Quy tắc “3 Nên”

Nguyên tắc hành động để xác minh và kiểm soát tình huống.

NÊN áp dụng “Quy tắc 10 phút”:
Khi ai đó hối thúc chuyển tiền gấp, hãy tạm dừng, cúp máy hoặc trì hoãn ít nhất 5-10 phút. Đi uống nước, hít thở sâu hoặc gọi cho người khác.
Tác dụng: Kẻ lừa đảo sợ nhất là nạn nhân có thời gian suy nghĩ. Khi cảm xúc lắng xuống, lý trí sẽ quay trở lại và nhận ra sự vô lý của kịch bản lừa đảo.
NÊN lưu “Danh bạ khẩn cấp”:
Lưu sẵn hoặc dán một tờ giấy to ngay cạnh điện thoại/cửa ra vào, bao gồm số của:
Con cháu tin cậy nhất.
Công an phường/xã sở tại (Cảnh sát khu vực).
Tổng đài ngân hàng đang sử dụng.
Tác dụng: Để khi hoảng loạn, người cao tuổi biết ngay phải gọi cho ai để kiểm chứng thay vì làm theo lời kẻ xấu.
NÊN kiểm tra tài chính định kỳ:
Thường xuyên cập nhật số dư tài khoản, kiểm tra sổ tiết kiệm (có thể nhờ con cháu hướng dẫn cài đặt thông báo biến động số dư).
Tác dụng: Phát hiện sớm các giao dịch bất thường dù là nhỏ nhất.